Image Credit: AI Generated Image
ബോളിവുഡ് താരം സൽമാൻ ഖാൻ വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപ് മജ്ജ ദാനം ചെയ്ത വാര്‍ത്ത വലിയ ചര്‍ച്ചയായിരുന്നു. ഇന്ത്യയില്‍ ആദ്യമായി മജ്ജ ദാനം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിയും സല്‍മാന്‍ ഖാന്‍ ആയിരുന്നു. മജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കലിനെക്കുറിച്ചും ദാനം ചെയ്യുന്നതിനെക്കുറിച്ചുമൊക്കെ വലിയ രീതിയിലുള്ള ബോധവത്കരണവും ആ സമയത്ത് നടൻ നടത്തിയിരുന്നു. വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്കുശേഷം സുനിൽ ഷെട്ടി വീണ്ടും മജ്ജ ദാനത്തെ കുറിച്ച് സംസാരിച്ചതോടെ വിഷയം സോഷ്യല്‍മീഡിയയില്‍ ചൂടന്‍ ചര്‍ച്ചയായി.
മജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കലിനെക്കുറിച്ച് കേട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും മിക്കയാളുകള്‍ക്കും ഇതിനെ പറ്റി കൃത്യമായ ധാരണയില്ല എന്നതാണ് വാസ്തവം
എന്താണ് മജ്ജ ദാനം?
അസ്ഥികളുടെ ഉൾഭാഗത്തുള്ള കോശങ്ങളെയാണ് മജ്ജ എന്ന് പറയുന്നത്. ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും വലുതും പ്രവർത്തനനിരതവുമായ അവയവമാണ് അസ്ഥി മജ്ജ. ഹീമാറ്റോപോയസിസ് എന്ന പ്രക്രിയ വഴി മജ്ജയിൽ ചുവന്ന രക്താണുക്കൾ രൂപപ്പെടുന്നു. അസ്ഥിമജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കൽ, ഹെമറ്റോപോയിറ്റിക് സ്റ്റെം സെൽ ട്രാൻസ്പ്ലാൻറ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.ഇത് ബാധിക്കുന്ന രോഗങ്ങളെ ചികിത്സിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു മെഡിക്കൽ ബിഎംടി നടപടിക്രമമാണ് അസ്ഥിമജ്ജയുടെ ആരോഗ്യകരമായ രക്തകോശങ്ങൾ ഉത്പാദിപ്പിക്കാനുള്ള കഴിവ്.
അസ്ഥികളുടെ മധ്യഭാഗത്ത് കാണപ്പെടുന്ന മജ്ജ ചുവന്ന രക്താണുക്കളെ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. വെളുത്ത രക്താണുക്കൾ കൂടാതെ പ്ലേറ്റ്‌ലെറ്റുകൾ, ഓക്സിജൻ ഗതാഗതത്തിനും അണുബാധയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിനും രക്തസ്രാവം തടയുന്നതിനും അത്യാവശ്യമാണ്. കേടായ മജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ശസ്ത്രക്രിയ. സ്വന്തം ശരീരത്തിൽ നിന്നോ അല്ലെങ്കിൽ അനുയോജ്യമായ ദാതാവിൽ നിന്നോ സ്റ്റെ സെല്ലുകൾ എടുത്താണ് വയ്ക്കുന്നത്.
എന്തുകൊണ്ടാണ് അസ്ഥി മജ്ജ ആവശ്യമായിട്ടുള്ളത്?
ചില അസ്ഥികളുടെ മധ്യഭാഗത്തുള്ള മൃദുവായതും ദ്രാവക ടിഷ്യുവാണ് അസ്ഥി മജ്ജ. ഓരോ ദിവസവും, അസ്ഥിമജ്ജ ചുവന്ന രക്താണുക്കൾ, വെളുത്ത രക്താണുക്കൾ, പ്ലേറ്റ്‌ലെറ്റുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ 200 ബില്യണിലധികം പുതിയ രക്തകോശങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബ്ലഡ് ഡിസോർഡർ അപ്ലാസ്റ്റിക് അനീമിയ അല്ലെങ്കിൽ നോൺ-ഹോഡ്ജ്കിൻ ലിംഫോമ പോലുള്ള ബ്ലഡ് ക്യാൻസർ പോലുള്ള ചില രോഗങ്ങളുള്ളവർക്കാണ് അസ്ഥിമജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കൽ ആവശ്യമായി വരുന്നത്
എല്ലാവർക്കും അസ്ഥിമജ്ജ ദാനം ചെയ്യാന്‍ സാധ്യമല്ല. 60 വയസിന് മുകളിലുള്ളവരിൽ നിന്ന് അസ്ഥി മജ്ജ എടുക്കാറില്ല. എച്ച്ഐവി, ആർത്രൈറ്റിസ് എന്നീ രോഗങ്ങൾ ഉള്ളവർ, തലച്ചോറിന് പരിക്കോ അല്ലെങ്കിൽ രോഗ പ്രതിരോധ ശേഷി പ്രശ്നമുള്ളവർ തുടങ്ങിയവര്‍ക്ക് മജ്ജ ദാനം ചെയ്യാൻ സാധിക്കില്ല.
കിഡ്നി സംബന്ധമായ രോമുള്ളവർ, മഞ്ഞപ്പിത്തം, ഹൃദ്രോഗം, നടുവേദന, ക്യാൻസറിൻ്റെ കീമോതെറാപ്പി, റെഡിയേഷൻ പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർക്കും മജ്ജ ദാനം ചെയ്യാൻ സാധിക്കാറില്ല.ഡോക്ടറുടെ കൃത്യമായ നിർദേശപ്രകാരം മാത്രമേ ഈ പ്രക്രിയയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ സാധിക്കുകയുള്ളൂ. 17നും 55നും ഇടയിൽ പ്രായമുള്ള ആരോഗ്യമുള്ള വ്യക്തികള്‍ക്ക് ഡോക്ടറുടെ നിര്‍ദേശ പ്രകാരം മജ്ജ ദാനം ചെയ്യാവുന്നതാണ്.
മജ്ജ ദാനം അപകടകരമോ?
മജ്ജ ദാനം അപകടകരമല്ല. മജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കുന്ന ദാതാക്കൾ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പ് മജ്ജ ദാനത്തിൻ്റെ അപകടസാധ്യതകളും എങ്ങനെയാണ് തിരികെ സാധാരണ ജീവിതത്തിലേക്ക് വരുന്നത് എന്നും മനസിലാക്കേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. പൊതുവേ, മജ്ജ മാറ്റിവയ്ക്കൽ ദാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അപകടസാധ്യതകൾ മറ്റ് പല മെഡിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങൾക്കും സമാനമാണ്. എന്നാൽ ഇതിലെ സങ്കീർണതകൾ വളരെ വിരളമാണ്. ഏകദേശം 2.4% രോഗികൾക്ക് മാത്രമാണ് ഗുരുതരമായ പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. ഇതിൽ പലതും ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. അതുപോലെ ഞരമ്പുകളിലെ ക്ഷതം, മാറ്റി വയ്ക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന ശരീരത്തിന്റെ നെഗറ്റീവ് പ്രതികരണം എന്നിവയെല്ലാം ഇതിലുള്ളതാണ്.